Skip to content

Eerste kerstdag kook ik en jullie zijn allemaal uitgenodigd!”, stuurt mijn broer in de familie-app. Een paar dagen erna krijg ik een appje van mijn vriendin, die vraagt of ik op kerstavond kom eten en cadeautjes uitpakken. Ook mijn vader vraagt of ik kom eten en als kers op de taart is het plan dat we met alle vriendinnen tweede kerstdag op stap gaan. Hoe leuk ook, ik raak toch een beetje in de paniek. Want hoe ga ik dit allemaal doen?

Je grens overschrijden, dat voel je wel

Het heeft jaren aan ervaring gekost om te beseffen wat mijn grenzen waren. Vaak zijn de fysieke waarnemingen het duidelijkst. Zo krijg ik meer pijn aan mijn gewrichten of gaat mijn oog oncontroleerbaar trillen. Daarnaast blijft mijn hoofd maar malen, waardoor ik soms ook gewoon niet kan slapen. Maar wat ik nooit beseft heb, is dat er ook duidelijke emotionele seinen waarneembaar zijn, als mijn grenzen overschreden worden. En dan vooral bij mijn emotionele grenzen. Vaak dumpen mensen (al dan niet onbewust)

bepaalde emotionele bagage over de schutting. Of denk aan de emotionele pressie zinnen als ‘wat flauw dat je niet meer komt’ of ‘ik ben je beste vriendin, dan kun je toch nog wel even blijven?’. Of: ‘toe, als je thuis kunt rusten, kun je ook hier niets zitten doen’. Zo direct in mijn mooi emotioneel rustig tuintje. Die dump aan emotionele, giftige lading ligt dan te stinken in mijn tuin. De ander is het kwijt en heeft nergens meer last van.

Wat ik gemerkt hebt is: als ik niet duidelijk mijn emotionele grenzen bewaak, ontlaadt die stinkende, rottende, emotionele content zich in woede. Als ik dus iets doe waar ik niet achter sta of toe gedwongen word, krijg ik een kort lontje en word ik boos. Een duidelijk teken dat mijn emotionele grenzen enorm overschreden worden. Wat jammer is, want ik ben helemaal niet die boze persoon. Ik ben juist heel
relaxed en positief.

Nee zeggen begint bij jezelf

Uiteindelijk begint het echter bij mezelf. Niet bij de ander. Hoe meer compassie ik kan hebben over mijn eigen handelingen en mijn gevoel, hoe makkelijker ik grenzen kan stellen. Grenzen stellen begon voor mij dus niet bij het te doen. Het begon bij het accepteren van mijn chronische ziekte en de daarbij behorende ongemakken. Door te accepteren dat het er is en ik het niet kan veranderen, werd ik ook veerkrachtiger. Want vechten tegen iets dat onveranderbaar is, kost veel energie. En die had ik juist hard nodig.

Hoe meer ik dit ging accepteren, hoe vriendelijker ik naar mijzelf werd als ik een afspraak moest afzeggen. En hoe meer begripvol ik kon zijn over mijn negatieve gevoelens die daarbij kwamen kijken. Gevoelens als balen, gefrustreerd of verdrietig zijn. Hoe meer acceptatie over deze gevoelens, hoe makkelijker grenzen stellen werd. Want die gevoelens horen er gewoon bij. En dat is precies waar grenzen stellen om draait: ik maak mijn eigen keuzes op basis wat ik écht nodig heb, en niet op basis van bepaalde (negatieve) gedachten of gevoelens.

Terug naar de kerst

Ondanks al deze inzichten is kerst toch wel elk jaar een ding. Ik vind het gewoon té leuk! Het samenzijn met familie en vrienden en leuke dingen doen. Mijn lijf denk daar natuurlijk anders over. Die kan dat allemaal niet aan. Dat betekent dat ik keuzes moet maken. Prioriteren als het ware. Wat vind ik belangrijk en waar krijg ik energie van? Een balans vinden tussen mijn fysieke grenzen en emotionele grenzen.

Dat betekende dat ik nee moest gaan zeggen tegen een aantal van mijn dierbaren. Dit vind ik vaak nog lastiger dan tegen iemand die ver van me afstaat. Maar met een aantal simpele tips lukt het me altijd heel goed. Zo ben ik altijd vriendelijk voor de ander. Met respect voor de grens van de ander. Zo heb ik naar mijn vriendin toe heel vriendelijk nee gezegd. “Wat leuk dat je me uitnodigt! Maar helaas gaat me dat niet lukken in verband met mijn energieverdeling. We kunnen wel na de kerst alsnog afspreken en cadeautjes uitwisselen?.” Vriendelijk en duidelijk. Beter kan het niet! En zoals verwacht, was dit ook helemaal geen probleem. Ze had er juist alle begrip voor en vond het fijn dat we toch nog wat konden afspreken. Win-win voor beide partijen.

Grenzen stellen met compassie is een ontspannen kerst

Zonder schuldgevoel en met een realistische planning zit ik dit jaar aan de kersttafel dus. En ik kan je zeggen: hoe beter ik mijn grenzen aangeef, hoe meer ontspannen mijn kerstdagen zijn. Dat is niet altijd even makkelijk, vaker juist moeilijk. Maar met kerst is het toch juist de bedoeling dat we er voor elkaar zijn. Dus ken je iemand die moeite heeft met grenzen stellen? Of vind je het zelf lastig? Heb dan compassie en geniet van de momenten die je wel met elkaar kunt hebben Geniet van de kerstdagen en tot volgend jaar,

Marja

Back To Top