“Eerste kerstdag kook ik en jullie zijn allemaal uitgenodigd!”, stuurt mijn broer in de familie-app. Een paar dagen erna krijg ik een appje van mijn vriendin, die vraagt of ik op kerstavond kom eten en cadeautjes uitpakken. Ook mijn vader vraagt of ik kom eten en als kers op de taart is het plan dat we met alle vriendinnen tweede kerstdag op stap gaan. Hoe leuk ook, ik raak toch een beetje in de paniek. Want hoe ga ik dit allemaal doen?
Je grens overschrijden, dat voel je wel
Het heeft jaren aan ervaring gekost om te beseffen wat mijn grenzen waren. Vaak zijn de fysieke waarnemingen het duidelijkst. Zo krijg ik meer pijn aan mijn gewrichten of gaat mijn oog oncontroleerbaar trillen. Daarnaast blijft mijn hoofd maar malen, waardoor ik soms ook gewoon niet kan slapen.
Maar wat ik nooit beseft heb, is dat er ook duidelijke emotionele seinen waarneembaar zijn, als mijn grenzen overschreden worden. En dan vooral bij mijn emotionele grenzen. Vaak dumpen mensen (al dan niet onbewust) bepaalde emotionele bagage over de schutting. Of denk aan de emotionele pressie zinnen als ‘wat flauw dat je niet meer komt’ of ‘ik ben je beste vriendin, dan kun je toch nog wel even blijven?’. Of: ‘toe, als je thuis kunt rusten, kun je ook hier niets zitten doen’.
Zo direct in mijn mooi emotioneel rustig tuintje. Die dump aan emotionele, giftige lading ligt dan te stinken in mijn tuin. De ander is het kwijt en heeft nergens meer last van.
Wat ik gemerkt hebt is: als ik niet duidelijk mijn emotionele grenzen bewaak, ontlaadt die stinkende, rottende, emotionele content zich in woede.
Als ik dus iets doe waar ik niet achter sta of toe gedwongen word, krijg ik een kort lontje en word ik boos. Een duidelijk teken dat mijn emotionele grenzen enorm overschreden worden. Wat jammer is, want ik ben helemaal niet die boze persoon. Ik ben juist heel relaxed en positief.
Nee zeggen begint bij jezelf
Uiteindelijk begint het echter bij mezelf. Niet bij de ander. Hoe meer compassie ik kan hebben over mijn eigen handelingen en mijn gevoel, hoe makkelijker ik grenzen kan stellen.